|
Autor: Izabela Drozd
Zdjęcia: Bogumił Wieszczak
Dawniej gmina Pyszkowo, położona jest w odległości 30 km od Włocławka. Graniczy z Lubrańcem, Choceniem, Chodczem i Izbicą Kujawską. Pierwsza wzmianka o Boniewie istnieje już od XVI wieku, kiedy to Kazimierz Wielki wprowadził podział Księstwa Kujawskiego na dwa województwa: inowrocławskie i brzesko-kujawskie. Boniewo należało do powiatu brzeskiego i stanowiło własność szlachecką. Od 1433 roku stanowiło ono własność Stanisława Boniewskiego, który był kasztelanem kowalskim a później Stolnikiem Kujawski. Następnymi właścicielami Boniewa została rodzina Siewierskich i od nich pochodzi herb Gminy tzw. „Ogończyk”. Taki podział administracyjny przetrwał przez kilka wieków, nawet w okresie zaborów, kiedy ziemie te znalazły się pod panowaniem pruskim. W wyniku powstania Księstwa Warszawskiego w okresie trzeciego rozbioru Polski, ziemie te znalazły się w obrębie zaboru rosyjskiego, jednak zawsze podlegały jurysdykcji biskupów włocławskich. W XVI wieku część szlachty kujawskiej w wyniku rozwoju Reformacji zmienia wyznanie. Ówczesny właściciel Boniewa - Jan Siewierski - przechodzi na kalwinizm, nakazuje zamkniecie kościoła, a następnie rozebranie. Jednym z ostatnich właścicieli majątku była rodzina Glińskich, których grobowiec znajduje się na miejscowym cmentarzu. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości od 1918 roku tereny te należały do województwa warszawskiego, od 1938 roku do pomorskiego, od II wojny światowej do województwa bydgoskiego, a od 1975 roku do województwa włocławskiego. Jako gmina Boniewo funkcjonuje od 1984 roku.
Sąsiedztwo terenów, na których osiedlała się ludność ewangelicka, jak również osoba właściciela majątku Jana Siewierskiego, spowodowały napływ ludności ewangelickiej na wspomniane ziemie. Niestety na trwałe ślady obecności tej napływowej ludności spotykamy jedynie na cmentarzach. Informacji, gdzie możemy szukać tych miejsc, udziela nam wójt gminy pan Marek Klimkiewicz oraz pani Anna Kawalus.
We wsi Łączewna teren cmentarza znajduje się przy drodze i otoczony jest polami uprawnymi. Jest to charakterystycznie zarośnięta kępa drzew. Odnajdujemy znikome fragmenty ogrodzenia oraz dwie opaski grobów ziemnych. Brak tablicy informacyjnej.
We wsi Żurawice naszym przewodnikiem jest pani Genowefa Mikołajczak. To ona pomaga nam odszukać cmentarz ewangelicki. Usytuowany między polami uprawnymi w odległości 150 metrów od polnej drogi. Teren zakrzewiony, sporo lip i roślinności płożącej. Odnajdujemy fragmenty ogrodzenia i bramy wejściowej. Jest sporo opasek grobów ziemnych, nie wszędzie zachowane tablice nagrobne. Udaje się nam odczytać kilka nazwisk: Ida Schubert, Wilhelm Sager urodzony w 1908 roku, Amalie Nickel urodzona w 1868 roku zmarła 1935 roku, Daniel Krebs urodzony w 1866 roku zmarł w 1927 roku. Napisy są słabo czytelne, pokryte mchem. Znajdujemy też kilka miejsc pochówkowych, wskazujących, że potomkowie leżących tu ewangelików pamiętają o nich. Brak tablicy informacyjnej.
Materiały źródłowe:
- Piękno Dorzecza Zgłowiączki - Przewodnik Turystyczno-Krajoznawczy,
- Strona internetowa Gminy Boniewo,
- Zapiski i indywidualne obserwacje.
|
